"...Gelişim romanı, modern kökenleri 18. yüzyılın ikinci yarısına kadar geri giden, burjuva bireyin gelişme, yetişme ve hayatı tanıma süreçlerini yer yer toplumsal şartlarla karşılıklı ilişki içinde veren romanları tanımlayan bir edebiyat kategorisidir. Roman, burjuva sınıfı ile birlikte doğmuştur. Aydınlanma hareketi (kültürü, felsefesi vb. ) rahatlıkla burjuva sınıfının dünya görüşü olarak anlaşılabileceği gibi, Aydınlanma ile modern roman arasındaki bağ da kolaylıkla kurulabilir. Romanın bir edebiyat türü olarak meşrulaştırılması, öteki edebiyat türlerinin arasında kendine (önce) bir yer bulabilmesi, Aydınlanma'nın bir başarısı ya da armağanıdır. Goethe'nin Genç Werther'in Acıları (1774) ve Wieland'ın Agathon'u Almanya'da burjuva bireyinin ilk deneyimlerini ve kendini geliştirme çabalarını edebiyatta anlatmaya yönelmiş ilk "gelişim romanı" örnekleri sayılırlar. Ne var ki bir roman olarak kendilerine yönelik beklentileri alabildiğine uzaktır bu iki metin. Genç Werther'in Acıları'nı okumuş olan okur, Werther'in hayatının sınırlı bir kesimini kapsayan bu mektup-romanın, toplumsal dünyayı bir fon düzeyine çektiğini hatırlayacaktır..."
Charles Dickens, Perili Ev, Bordo Siyah Yayınları, Önsöz: s. 12.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder