"İdea" terimi iki binden fazla yıl boyunca Batı düşünce tarihinde kullanılmıştır. Platon (M.Ö 427-347) bu terimi "öz suret" veya " ideal varoluş " olarak tanımlar. Kelimenin kökeni ise Yunanca "Eidos=Resim"dir. Roma ülkesinin babası (pater) kabul edilen Cicero (M.Ö 107-44) da Platon'u Roma dünyasına taşırken ideayı yaygın olarak kullanılan anlamında (öz suret şeklinde) benimser.
Ancak algıladığımız bir nesnenin tam zıddı (madde-anti madde gibi) ideal bir alanda "öz suret" olarak bulunabilir mi? Rönesans döneminin ünlü İtalyan hekim ve matematikçisi Gerolamo Cardano (1501-1576) , bu durumu matematiksel olarak yorumlar. Cardano, problemi çözmek için aslında var olması mümkün olmayan, "negatif sayılardan türetilmiş karekökler" kullanır. Bu kareköklerin fikirsel bir evrende (ya da tinsel/metafizik bir alanda) var olduğuna Platoncular itiraz etmeyeceklerdir sanırım. Ancak Benoit Mandelbrot (1924-2010) doğada gözlediğimiz şekillerin hiçbirinin Öklid geometrisinin öngördüğü idealize edilmiş düzgün şekillerde olmadığını söylemekte. Platoncuların düşüncesi, kanıta muhtaç olsa da en azından biz doğanın ideal olmadığını biliyoruz. Örneğin, Koch kar tanesi bu görüşümüze bir örnek oluşturabilir.
Not: Otomobillerdeki kardan mili (şaft) ismini Gerolamo Cardano'dan alır. Hani, bir şeyin biçimi çok bozulduğunda "şaftı kaymış" deriz ya; aslında, şaft kelimesinin hikayesi, Rönesans'a kadar uzanıyor. Şaft, vites kutusundan aldığı hareketi diferansiyele ileten parçaya deniyor...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder