12 Şubat 2019 Salı

Europa ve yaşam

Astronom Ethem Derman, Jüpiter'in uydularından Europa'da yaşam olasılığı üzerine şunları söylüyor: "...Bildiğiniz gibi bilim insanları her köşede yaşam var mı diye araştırma içinde. Olasılık olarak hangi gök cisminde yaşam var diye baktığımızda en çok Jüpiter'in Galileo uydularından Europa'da görünüyor, neden? Fotoğrafta gördüğünüz Europa'nın yüzeyi, bu buz yüzey, kırıklarla dolu. Üstelik üzerinde çok az krater var, yani yüzeyin yaşı çok genç. Bunlara neden nedir diye baktığımızda, Jüpiter'in tedirginlik etkisi ile Europa'nın iç yapısı ısınıyor. Jüpiter'e ondan daha yakın olan Io'nun içyapısı o kadar ısınıyor ki yüzeyinde yüzlerce yanardağ var. Buz kabuğun altındaki okyanus ısınınca üstündeki buzu çatlatması gayet doğal. Eğer gök cisminin yüzeyinde çok sayıda krater varsa uzun zamandır yüzey yenilenmiyor, yaşlıdır denir. Europa'da böyle bir durum da yok. Dolayısıyla yüzeyde Jüpiter'den gelen ışınım ve kozmik ışınımlar suyun yapısındaki oksijeni açığa çıkarıyor ve oksijen, yüzeyin yenilenmesi sırasında okyanusa katılıyor. Ayrıca hemen birkaç km'lik buz kabuğun altındaki okyanusun tabanı doğrudan kayalık iç yapıyla etkileşimde, dolayısıyla canlıları besleyecek bir takım moleküller oluşuyor. Callisto ve Ganimeda'da yüzeyin altındaki okyanus iki buz katmanı arasında sıkışmış durumda ama Europa'da tam tersine kayalık yapıyla etkileşim içerisinde. Bu durumda her şey yerdeki okyanuslar ile benzer yapı gösteriyor. Yani okyanus tabanında yanardağlar da olabilir. Dolayısıyla, bilimciler Europa'da yaşam olma olasılığının çok yüksek olduğunu dile getiriyorlar..."



1 yorum:

Susmak