25 Ocak 2019 Cuma

Joseph Schelling

Friedrich Wilhelm, Joseph Schelling (1775-1854) Alman idealistlerindendir. (Felsefede idealizm, hakikati belirleyen özne olarak insanı görür. Yani, bu fikre göre,doğada, insandan bağımsız bir gerçeklik yoktur. Yani, dış dünyanın gerçekliğinin belirleyicisi insan zihnidir.) Nitekim, "gerçeklik", temelde insan ruhuna ya da tinine çok benzer olan ve kendi kendini belirleyen canlı bir süreç ise, doğa yalnızca iradeye karşı koyan, ölü, mekanik bir düzen olamaz. Schelling'e göre; biz insanlar; doğayı anlayabiliriz, çünkü doğanın bizimle bir yakınlığı vardır. Ona göre; doğa, dinamik bir zihnin ifadesi olup onda yaşam, akıl ve amaç vardır. Schelling, romantiklerle birlikte, tin, zihin ya da akıl kavramını; bilinçsiz, içgüdüsel ve amaçlı bir gücü de içerecek şekilde genişletir. Ona göre, var olan her şeyin mutlak temeli ya da kaynağı yaratıcı enerji, mutlak irade ya da egodur; her şeyde hüküm süren dünya-ruhudur (Geist: Dünya ruhu). Aktüel olan her şey, Schelling'e göre ondan çıkar. Şu halde, ideal olan ile gerçek, düşünce ile varlık bir ve aynıdır. Schelling, Fichte'yle birlikte, değişmez töz düşüncesini reddeder ve onun yerine evrensel yaşamı, bilinçsizlikten bilince doğru gelişen ve nihai amacı, insandaki kendi kendisinin bilincine varan akıl olan, canlı, yaratıcı ve amaçlı bir evrim ilkesini geçirir.
Felsefesini özetleyen mottosu şöyledir :
"Nature is visible spirit; spirit is invisible nature."  ("Doğa görünen ruhtur, ruh; görünmeyen doğadır.)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Susmak